การตั้งค่าเครื่อง CPAP สามารถทำเองได้ง่ายๆ ที่บ้าน

Continuous Positive Airway Pressure หรือ CPAP หรือ เครื่องอัดอากาศแรงดันบวก คือ เครื่องอัดแรงดันอากาศผ่านทางจมูกหรือปากขณะหายใจเข้า เพื่อเปิดช่องทางเดินหายใจส่วนต้นให้กว้างขึ้นช่วยให้ผู้ใช้สามารถหายใจและรับอากาศได้อย่างเพียงพอโดยการหายใจบนแรงดันอากาศของเครื่อง

เครื่อง CPAP นั้นใช้สำหรับรักษาผู้ที่นอนกรน หรือผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea) ระดับปานกลางหรือรุนแรง การใช้เครื่อง CPAP เป็นวิธีการรักษาที่มีแรกประสิทธิภาพสูงที่แพทย์ส่วนใหญ่แนะนำเนื่องจากเป็นการรักษาโดยไม่ต้องผ่าตัด

APAP ระบบอัตโนมัติ หรือระบบออโต้ หมายความว่า ในขณะที่เราใช้เครื่องและเรานอนหลับ ตัวเครื่องจะทำงานปรับแรงดันเรียลไทม์ตามภาวะจริงของเรา เครื่องสามารถตั้งแรงดันได้ 2 ระบบ นั่นก็คือค่า Minimum Auto ค่าแรงดันต่ำสุด ค่า Maxnimum Auto ค่าแรงดันสูงสุด ดังนั้นเครื่องจะวิ่งตลอด ว่าร่างกายต้องการที่แรงดันเท่าไหร่ แรงดันไหน ปกติแล้วร่างกายเราบางช่วงเราจะหายใจเองได้ดี บางช่วงเราจะมีภาวะหายใจแผ่ว บางช่วงจะมีภาวะการอุดกลั้นทางเดินหายใจ ดังนั้นในแต่ละช่วงร่างกายต้องการแรงดันที่ไม่เท่ากัน (ระบบออโต้ ไม่จำเป็นต้อง Sleeptest ก็สามารถใช้งานได้)

CPAP ระบบฟิกแรงดัน หรือระบบแมนนวล การตั้งค่าแรงดันได้เพียงแรงดันเดียว คำว่าแมนนวลไม่ได้หมายความว่าต้องปรับค่าเองทุกคืนทุกเวลา เราปรับตั้งค่าแค่ครั้งเดียว ที่เหลือเครื่องทำงานเองเหมือนเดิม แต่แรงดันเป็นแบบคงที่ เราเลือกใช้ระบบแรงดันนี้ได้ เราต้องหาค่าแรงดันนี้ที่เหมาะสมกับร่างกายเรา ดังนั้นค่าแรงดันนี้ คุณหมอจะให้ค่าแรงดันมา หลังจากการไปทำ Sleep test มาแล้ว ถ้าหากตั้งค่าไม่ตรงตามที่คุณหมอสั่ง หรือค่าที่เหมาะกับร่างกายเรา ไม่ว่าจะเป็นการปรับแรงดันสูงเกินไปมันจะอันตรายต่อร่างกาย ถ้าหากเกิดตั้งค่าต่ำเกินไป ก็อาจจะทำให้เกิดภาวะการอุดกลั้นทางเดินหายใจอยู่ดี

การปรับตั้งค่าเครื่องแบบ Clinical Menu หรือ Clinical Mode

Mode ให้ Seting เป็น Apap หรือ Cpap แล้วแต่ผู้ใช้งาน ว่าจะใช้เป็นแบบออโต้ หรือ แมนนวลแบบบังคับแรงดันลมไว้ที่ค่านี้เท่านั้น
Ramp Time = ระยะเวลาหน่วงจากเวลาเริ่มใช้จนถึงช่วงเวลาที่หลับ ในช่วงนี้เครื่อง CPAP จะค่อยๆ ปรับแรงดันลมจาก Initial Pressure ไปจนถึงช่วง Min Pressure ที่ใช้ระหว่างหลับ
Initial Pressure ค่าแรงดันเริ่มต้นเมื่อเปิดเครื่อง CPAP
Min Pressure ค่าแรงดันต่ำสุดสำหรับใช้ในการรักษา โดยปกติ Default จะปรับไว้แค่ 4 แต่ถ้าหากมีการ Setting จากแพทย์หรือผู้แทนขายผู้เชี่ยวชาญแล้ว มีอาการนอนหลับไม่สบาย อาจจะต้องมีการปรับเพิ่มขึ้นหรือลดลง
Max Pressure ค่าแรงดันสูงสุดสำหรับใช้ในการรักษา โดยปกติแล้วจะตั้งไว้ที่ค่า 204 แต่ถ้าหากมีการ Setting จากแพทย์หรือผู้แทนขายผู้เชี่ยวชาญแล้ว มีอาการนอนหลับไม่สบาย อาจจะต้องมีการปรับลดลงโดยจะเรียกว่า cmH2O หรือ เซนติเมตรน้ำ (เรียกเป็นช่วง 4-20 เซนติเมตรน้ำ)
Mask คือเลือกชนิดของหน้ากากหรือแมสที่เราใส่อยู่จะมีด้วยกันทั้งหมด 3 ชนิดนั่นก็คือ Full mask , Nasal mask , Pillow mask
FPS Level หรือ EPR Level คือ การปรับลดแรงลมต้านขณะที่หายใจออก
Ramp Minutes คือ ช่วงเวลาในการหน่วงของแรงดัน หรือเป็นภาษาพูดว่า ก่อนที่เราจะหลับหรือเราล้มตัวลงนอน เราไม่สามารถหลับได้ทันที ดังนั้นในช่วงระยะเวลาที่กว่าเราจะหลับ เครื่อง Cpap ก็จะปล่อยค่าแรงดันลมให้หน่วงตั้งแต่ Intitial pressure ไปจนถึง Min pressure (หน่วยเป็นนาที)
Humidity Level คือ การปรับตั้งค่าความชื้น โดยปกติ จะปรับกันอยู่ที่ 3-4
Pressure Unit คือ หน่วยที่ใช้ตั้งค่า เป็นหน่วยเซนติเมตรน้ำ cmH20

ปัญหาที่มักพบบ่อยสำหรับผู้ใช้เครื่อง CPAP จะมีตั้งแต่ รู้สึกอึดอัดเนื่องจากแรงดันลมแรงไป ในข้อนี้สามารถแก้ได้ง่ายๆ โดยตั้งแรงดันลมที่ระดับต่ำๆ ก่อนในช่วงเริ่มต้นการนอน และตั้งค่าให้เครื่องค่อยๆ ปรับแรงดันลมเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ หากอาการนี้ยังมีอยู่ อาจเกิดจากการตั้งค่าแรงดันลมของเครื่องที่ผิดพลาด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตั้งค่าให้ถูกต้อง อีกเรื่องคือ เกิดลมรั่วจากหน้ากาก ในกรณีนี้ ลองรัดหน้ากากให้แน่นขึ้น หรือถ้ายังรู้สึกหน้ากากมีขนาดใหญ่หรือเล็กเกินไป ก็ควรเปลี่ยนขนาดหน้ากากหรือชนิดของหน้ากากให้เหมาะสม

ส่วนถ้าใครใช้เครื่อง CPAP แล้วรู้สึกปากแห้งหรือคอแห้ง อยากให้ลองเปลี่ยนมาใช้เครื่อง CPAP รุ่นที่มีเครื่องทำความชื้น (Heated humidifier) หรือลองเปลี่ยนมาใช้หน้ากากแบบครอบปากและจมูก (Full Face Mask) ที่สำคัญควรหลีกเลี่ยงอากาศที่เย็นเกินไป ถ้าเปิดเครื่องปรับอากาศตอนนอน ควรตั้งอุณหภูมิไม่ให้ต่ำกว่า 25 องศาเซลเซียส ในกรณีที่ใช้พัดลมควรให้พัดลมส่ายไปมา ไม่จ่อมาที่ตัวเองโดยตรงทั้งคืน

ผลลัพธ์ที่ดี จากการใช้งานเครื่อง CPAP

ขจัดอาการนอนกรน และนอนหลับได้ดีขึ้นพร้อมกับได้รับอากาศอย่างเต็มที่ ตื่นขึ้นมาจะรู้สึกสดชื่น
ไม่รู้สึกอ่อนเพลีย ไม่ง่วงนอนตอนกลางวัน ไม่หลับในตอนขับรถ สมาธิดีขึ้น ความทรงจำดีขี้น อย่างที่ท่านรู้สึกได้ถึงความแตกต่าง ทำให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เพิ่มความปลอดภัยขณะขับขี่บนถนน
ลดความเสี่ยงจากโรคต่างๆ เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ ความจำเสื่อม โรคเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ โรคซึมเศร้า เป็นต้น

TRIC :: อวัยวะต่างๆ ของเราอาศัยออกซิเจนในการหล่อเลี้ยง โดยเฉพาะเวลาที่เรานอนหลับ ออกซิเจนจะเข้าไปหล่อเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย การใช้เครื่อง CPAP ช่วยให้เราหายใจได้ดียิ่งขึ้น หากเรานอนหลับไม่ดี นอนหลับไม่มีคุณภาพ ออกซิเจนไปเลี่ยงส่วนต่างๆ ไม่เพียงพอ ก็อาจจะทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายและชีวิตได้ค่ะ