CPAP Mask 3ชนิดเลือกอย่างไง? ข้อดี-เสีย หน้ากากเครื่องช่วยหายใจ

หน้ากากเครื่องช่วยหายใจ หรือเรียก Oxygen Mask หรือ CPAP Mask ในท้องตลาดมีให้เลือกหลายชนิดครับ แต่ที่นิยมกันในปัจจุบันแบ่งออกเป็น 3ชนิด มีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันไป เหมาะกับลักษณะบุคคลแตกต่างกันไป บทความนี้จะสรุปให้คุณทำความรู้จัก จุดเด่นของ CPAP Mask ทั้ง 3แบบ ให้คุณเลือกแบบที่เหมาะสม มีสุขภาพที่ดีกันต่อไป บทความนี้เขียนจากประสบการณ์ใช้งานจริงของผู้เขียน ผมใช้งานทุกวันครับ

แมสจะทำหน้าที่ครอบรักษาความดัน เป็นทางผ่านของอากาศรวมถึงออกซิเจนเข้าสู่ร่างกาย และหน้าที่สำคัญอีกส่วนหนึ่งคือการป้องกันการรั่วของอากาศ ลมที่ผ่านจะมีความดันในช่วง 5-20 cmH₂0 ความดันอากาศดังกล่าวช่วยขยายเปิดทางเดินหายใจให้อากาศไปสู่ปอดได้ดีขึ้น ช่วยรักษาผู้มีอาการ OSA (Obstructive Sleep Apnea) ภาวะการหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น หลอดลมถูกปิดกั้นจากอายุที่สูงขึ้น ความอ้วน หรือ ความผิดปกติของร่างกาย ส่งผลให้ผู้ใช้นอนมีคุณภาพขึ้น ลดอาการกรน ภาวะหยุดหายใจ ความดัน ง่วงตลอดเวลา | OSA เกิดได้กับทุกเพศ ทุกวัย แต่โดยมากพบในเพศชายอายุ 40ปีขึ้นไป ยิ่งนน.เยอะมีแน้วโน้มสูง

• Full Mask หน้ากากแบบเต็ม ครอบทั้งจมูกและปาก
• Nasal Mask หน้ากากแบบครอบจมูก
• Nasal Pillows หน้ากากหมอนรองจมูก
• เลือก Mask ที่เหมาะกันคุณ
• ขั้นตอนการใส่ CPAP Mask
• การดูแลรักษา

Full Mask

ฟูลแมส หรือ Full Face Mask เป็นแบบครอบทั้งปากและจมูก เป็นตัวแรกที่มีทำขึ้นมาในท้องตลาด ปัจจุบันถูกพัฒนาและผลิตจากวัสดุซิลิโคนที่มีความยืดหยุนลดการกดทับบนใบหน้า โดยส่วนซิลิโคนจะครอบทั้งส่วนปากและจมูกพร้อมๆกัน เรื่องดัดจากเครื่องช่วยหายใจ CPAP จะดันเข้าทั้งปากและจมูก ตัวนี้เหมาะกับผู้ที่อาการหายใจทางปาก เวลานอนนอนเปิดปาก หรือ ผู้มีอายุ, ผู้ป่วย

จุดเด่น Full Mask คือมีโอกาศที่อากาศรั่วน้อยมาก หายใจได้ทั้งทางปากและจมูก เป็นแบบที่พบเห็นได้ทั่วๆ

จุดด้อย Full Mask คือผู้สวมใส่จะเกิดความรำคาญ รู้สึกไม่สบายตัวเนื่องจากครอบทั้งปากและจมูกเลย อีกทั้งยังมีโอกาสที่เกิดอาการคอแห้ง มีอากาศไหลทางคอด้วย หรือ มีแนวโน้มทำให้เกิดอากาศท้องอืดเนื่องจากมีลมบางส่วนลงในท้อง

จุดสังเกตุ Full Mask นิยมขายเป็นขนาด S, M, L ตามขนาดจมูกและรูปหน้าของผู้สวมใส่ ให้ติดต่อถามผู้ขายถึงการวัดขนาดที่เหมาะกับคุณด้วย

Nasal Mask

นาซัลแมส หรือหน้ากากสำหรับครอบจมูก เป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับคนเริ่มต้นใช้งานเครื่องช่วยหายใจ CPAP, BiPAP  เนื่องจากตัวเลือกตรงกลางระหว่าง Full Mask และ Nasal Pillows คือไม่ค่อยรั่วจากการเปลี่ยนท่าทางนอน และ ใส่สบายกลางๆไม่รำคาญมากไป ส่วนที่ครอบจมูกทำมาจากซิลิโคนยืดหยุนสูง ครอบลงไปทั้งจมูก ไม่ได้ครอบปากด้วยทำให้รู้สึกคล่องตัวมากกว่า Full Mask เพราะยังสามารถดื่มน้ำได้

จุดเด่น Nasal Mask พัฒนาต่อมาจาก Full Mask ช่วยลดความอึดอัด ครอบแค่จมูก เป็นตัวเลือกที่เหมาะกับผู้เริ่มใช้ครั้งแรกกับเครื่อง PAP เนื่องจากอยู่ตรงกลางคือ ใส่สบายด้วย และ ไม่ค่อยอากาศรั่ว

จุดด้อย เนื่องจากอยู่ตรงกลางระหว่าง Full Mask และ Nasal Pillows ถ้าชอบแบบใส่สบายสุดให้ไปทาง Nasal Pillows, ถ้ามีอาการหนักต้องใช้ความดันสูง หรือ มีการหายใจทางปากให้ไปทาง Full Mask

จุดสังเกตุ Nasal Mask ก็มีขนาดครับเพราะโครงสร้างจมูกของเราไม่เหมือนกัน โดยจะมีให้เลือก S M L ความเลือกขนาดให้เหมาะกันคุณ ติดต่อผู้ขายสอบถามถึงขนาดที่เหมาะ

Nasal Pillows

นาซัลพิลโล่ส์ แปลตรงตัวคือ หมอนรองจมูก เป็นแมสแบบใส่เข้ารูจมูก ไม่ได้ครอบทั้งจมูก ทำมาจากซิลิโคนมีทางออก 2รูเพื่อใส่เข้าในรูจมูก เป็นแมสที่พัฒนามาใหม่สุด ตัวนี้ทาง Admin ก็ใช้อยู่ครับคือเริ่มใช้ที่ตัว Nasal Mask แล้วมาจบที่ตัวนี้ เพราะสวมใส่ง่ายสบาย แต่ความมีประสบการณ์การใช้เครื่อง CPAP มาระดับหนึ่งครับ ไม่งั้นถ้าเริ่มที่ตัวนี้เลยอาจจะประสบปัญหาอากาศรั่วสะดุ้งตื่น

จุดเด่น Nasal Pillows เล็กสุด มีส่วนสัมผัสกับร่างกายน้อยสุด หลายคนเลือกเพราะรู้สบายที่สุด

จุดด้อย Nasal Pillows มีโอกาสที่อาการรั่วมากที่สุดเนื่องจากการเปลี่ยนท่าทางการนอนระหว่างกลางคืน จึงเหมาะกับผู้คุ้นเคยกับ CPAP ระดับหนึ่ง

จุดสังเกตุ Nasal Pillows ส่วนมากจะแถมมาให้ทุก Size ในกล่องเลยคือ S, M, L อยู่ในกล่องเลยไม่ต้องเลือกขนาด

เลือก Mask ที่เหมาะกับคุณ

ถ้าเป็นคนไม่เคยใช้งานเครื่อง PAP (CPAP, BiPAP) มาก่อนแนะให้เริ่มที่ Nasal Mask ก่อนเป็นตัวที่อยู่ตรงกลางระหว่าง Full Mask และ Nasal Pillows ส่วนใส่ง่ายและสบายในระดับกลางๆ และ มีโอกาสอากาศรั่วต่ำ

ถ้าเริ่มมีประสบการณ์ หากพิจารณาถึงการรั่วของอากาศ จะเรียงระดับการป้องกันการรั่วของอากศได้ดังนี้  Full Mask >> Nasal Mask >> Nasal Pillows หน้ากากแบบเต็มหน้าไม่ค่อยรั่วครับแต่เวลาใส่จะอึดอัด ส่วนหน้ากากแบบหมอนรองจมูกจะมีโอกาศอากาศรั่วมากที่สุดแต่เวลาใส่จะสบายที่สุดเนื่องจากมีส่วนที่สัมผัสกับร่างกายแต่ส่วนรูจมูก

ทางผู้เขียนเป็นผู้ใช้งาน CPAP เริ่มด้วย Nasal Mask ตามแพทย์แนะนำ แต่ยังรู้สึกว่ามันแบบอึดอัด เลยเปลี่ยนมาเป็น Nasal Pillows และมาจบที่ตัวนี้ ส่วนผู้ที่มีอาการหนัก หรือบวกกับมีอาการหายใจทางปากแนะนำให้ใช้แบบ Full Mask

ควรเลือกขนาดของ Mask ให้เหมาะสม โดยรูปหน้าคนไม่เหมือนกัน ต้องวัดขนาดให้เหมาะสม S, M หรือ L โดยจะมี Chart บอกขนาดโปรดสอบถามผู้จำหน่ายทุกครั้ง

---

---

ขั้นตอนการใส่ CPAP Mask

• นำส่วนซิลิโคน ครอบจมูกหรือปาก ให้เข้ารูปพอดี
• ติดส่วนสายรัดให้เรารูปกับศรีษะ
• ปรับความแน่นให้เข้ารูป ดึงให้กระชับพอดีไม่แน่นไม่หลวมไป ความตึง Tension ซ้ายขวาควรสมดุลกัน เพราะเราพลิกตัวเวลากลางคืน
• ลองเปิดเครื่องความดันบวก สังเกตุมีอากาศรั่วหรือไม่

การดูแลรักษา

ไม่มีสูตรสำเร็จสำหรับการทำความสะอาดและรักษา แนะนำให้ทำความความสะอาดทุกอาทิตย์ด้วยน้ำเปล่า (น้ำเปล่าครับ ไม่ต้องต้องใส่สารเคมีอื่นๆ) หากมีความจำเป็นจริงๆสามารถใช้สบู่ผสมน้ำอุ่นแช่ทิ้งไว้ 30นาทีและล้างน้ำออกได้