CPAP คืออะไร? / รักษานอนกรน OSA หยุดหายใจ?

หลายคนสงสัยและคงเคยได้ยิน เครื่องซี-แพบ CPAP กันมาบ้างจากช่องทาง Social และ Youtube วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจเครื่องช่วยหายใจ PAP, APAP, BiPAP, CPAP เครื่องมือที่ช่วยทำให้สุขภาพการนอนของคุณดีขึ้น รักษาอาการกรน OSA อาการหยุดหายใจขณะหลับ ที่ทำให้เกิดความอ่อนเพลีย ง่วงทั้งวัน นอนไม่อิ่ม เนื่องจากร่างกายขาด Oxygen ขณะนอนหลับ

• คำศัพท์ควรรู้อาการ OSA AHI SPO₂
• คำศัพท์ควรรู้เครื่อง PAP, CPAP, BiPAP
• ส่วนประกอบของ CPAP
• CPAP ทำงานอย่างไง? รักษานอนกรน หยุดหายใจ OSA?
• Mask หน้ากาก CPAP มีกี่แบบ?

คำศัพท์เบื้องต้น อาการหยุดหายใจ OSA นอนกรน ภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำ

• OSA – Obstructive Sleep Apnea คือ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการปิดกัน/ตีบแคบของทางเดินหายใจส่วนต้น ภาษาง่ายๆคือ มีการตีบตัน-บังของทางเดินหายใจ เช่น โคนลิ้นหรือกล้ามเนื้อช่องคอหย่อน ปิดทางเดินหายใจ ภาวะนี้สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยมากเกิดจากความอ้วน และ อายุที่มากขึ้นทำให้กล้ามเนื้อหย่อนปิดกั้นทำให้อากาศไหลไปสู่ปอดได้น้อยลง-หยุดหายใจ โดยมากจะมีอาการนอนกรนร่วมด้วย ภาวะนี้เป็นอันตรายอย่างมากในระยะสั้นทำให้รู้สึกไม่สดชื่นเพราะขณะหลับออกซิเจนไปเลี้ยงร่างกายไม่เพียงพอ เพลีย อารมณ์แปรปรวน ระยะยาวนำไปสู่โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคเกี่ยวกับสมอง ชาวบ้านอาจมีคำศัพท์ว่า “ไหลตาย” มีความเกี่ยวเนื่องกับ OSA
• AHI – Apnea Hyponea Index คือ ดัชนีใช้ในการวัดการหยุดหายใจ (AI – Apnea Index) และ หายใจแผ่ว (HI – Hyponea) โดยค่านี้เป็นการวัดระดับความรุนแรงของภาวะ หยุดหายใจขณะหลับ OSA โดยค่านี้จะเป็นหน่วยเป็น ครั้ง/ชม. เช่น ตัวผู้เขียนเองก่อนรักษามีค่า AHI = 41 หมายความว่า ตอนนอนมีการหยุดหายใจ/หายใจแผ่ว 41ครั้ง/ชม. ซึ่งค่านี้ถือว่าอันตรายต้องรีบรักษา
  • AHI < 5 ปกติ คนทั่วไปอาจเกิดอาการหายใจได้แต่ไม่ควรเกิน 5ครั้ง/ชม.
  • 5≤AHI<15 ภาวะหยุดหายต่ำ อาจจะปรับท่านอน ออกกำลัง ลดน้ำหนัก
  • 15≤AHI<30 ภาวะหยุดหายกลาง ควรเริ่มรักษา ควบคู่กับการควบคุมน้ำหนัก ใช้งาน CPAP
  • AHI≥30 ภาวะหยุดหายใจรุนแรง จำเป็นต้องได้รับการรักษา เป็นระดับอันตรายกับร่างกายทั้งระยะสั้นและยาว รักษาด้วย CPAP, เครื่องทางทันตกรรม, ผ่าตัด ตามคำแนะนำแพทย์
• SPO₂ – ความอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือด %ออกซิเจนในเลือด โดยค่านี้แปรผันกับค่า AHI ผู้ที่มี AHI สูงมีการหยุดหายใจสูงค่าออกซิเจนจะลดลงต่ำขณะหลับ ตย. ผู้เขียนก่อนมีการรักษามีค่า SPO₂ อยู่ที่ 86% จากปกติตอนตื่นมีค่าอยู่ประมาณ 97% จะเห็นว่าอาการหยุดหายใจขณะหลับมีอันตรายกว่าที่คิดมาก

คำศัพท์เบื้องต้น เครื่องช่วยหายใจ CPAP

• PAP – Possitive Airway Pressure “แพบ” เป็นเครื่องสร้างความดันแบบต่อเนื่อง(เป่าลม) แรงดันดังกล่าวจะช่วยเปิดทางเดินหายใจ ให้อากาศสามารถเข้าสู่ปอดได้ PAP เป็นการกล่าวรวมเครื่องช่วยหายใจแบบอัดแรงดันต่อเนื่อง
• CPAP – ซีแพบ นิยมเรียกเครื่องช่วยหายใจแบบแรงดันต่อเนื่อง เริ่มต้นนั้นจะเป็นแบบตั้งความดัน Manual ต่อมาพัฒนาต่อเป็นแบบ Auto แต่ก็ยังติดปากเรียก CPAP กันต่อ แรงดันที่เครื่องสร้างทำให้ช่องทางหายใจสะดวก ลมสามารถผ่านเข้าปอดได้ รักษาอาการ OSA หยุดหายใจขณะหลับ อาการนอนกรน
• APAP – เอแพบ เป็นเครื่องที่นิยมที่สุดในปัจจุบัน พัฒนาต่อมาจาก CPAP โดยมี Sensor ตรงจับอาการ OSA เมื่อพบอาการดังกล่าวเครื่องจะทำการเพิ่มความดันโดยอัตโนมัติ เครื่อง APAP ได้รับความนิยมสูงสุดในปัจจุบันในการรักษา OSA หลายๆครั้งจะเรียกเครื่องแบบนี้ติดปากว่า CPAP โดยเครื่องนี้สามารถตั้ง Mode การทำงานแบบ Manual หรือ Auto ได้
• BiPAP – ไบแพบ Bi-level เครื่องนี้จะแตกต่างจากเครื่องช่วยหายใจข้างต้น โดยเครื่องนี้จะมีค่า 2ความดัน ความดันสูง Inhale เพื่อดันอากาศเมื่อหายใจเข้า และ ความดันต่ำ Exhale เพื่อช่วยให้หายใจออกจากปอด เครื่องนี้จะมีราคาสูงกว่าต้องการความชำนาญในการใช้ ควรปรึกษาแพทย์อย่างใกล้ชิด โดยจะเหมาะกับคนที่ปัญหาการหายใจ ปัญหาการทำงานของปอด
• Heated Tube – โดยมาก CPAP จะมาพร้อมระบบทำความชื้น Humidifier ป้องกันไม่ให้คอแห้ง ทางเดินหายใจแห้งและระคายเคือง แต่ที่แนะนำอีกตัวคือ Heated Tube คือระบบทำความร้อนในท่ออากาศ ตัวนี้จะช่วยรักษาอุณหภูมิของอากาศที่เราหายใจให้คงที่ ลดอาการภูมิแพ้ (ผู้มีอาการภูมิแพ้อากาศ) ช่วยทำให้สุขภาพการนอนดีขึ้น
• cmH₂O – เป็นหน่วยวัดความดันของ CPAP ที่ใช้ในการรักษา โดยค่าในการรักษาทั่วไปอยู่ที่ 5-15cmH₂O (เมืองไทยใช้หน่วยนี้ แต่ตปท. อาจจะหน่วย mmHg BAR เป็นต้น) อ่านว่า เซนติเมตรน้ำ

ส่วนประกอบของ CPAP

เครื่องช่วยหายใจ ซีแพบประกอบด้วย 5ส่วนสำคัญ โดยหน้าที่ CPAP ง่ายๆคือ “CPAP เป็นเครื่องสร้างแรงดันอากาศเพื่อเปิดทางเดินหายใจที่ถูกปิดกั้นอยู่ ให้อากาศไหลเข้าสู่ปอดได้” 

1. เครื่องสร้างแรงดัน อัดอากาศทำงานโดยมอเตอร์อัดแรงดันทางการแพทย์ อัดอากาศผ่านตัวกรองฝุ่น
2. เครื่องสร้างความชื้น Humidifier (Optional) อากาศที่ถูกอัดจะผ่านส่วนทำความชื้น การทำความชื้นช่วยให้การหายได้มีคุณภาพดีขึ้น ลดอาการระคายเคืองในทางเดินหายใจ อาการคอแห้ง น้ำที่เติมแนะนำเป็นน้ำดื่ม
3. ท่อสายนำอากาศ อาจเรียก Air Hose, Air Tube ท่ออ่อนนำอากาศ โดยมากจะทำความยาว 2เมตร หรือมากกว่า เผื่อให้ผู้ใช้สามารถวางเครื่องได้ไกลตัว + สามารถเปลี่ยนท่าทางในขณะนอนหลับ แนะนำท่อนำสายแบบที่สามารถทำความร้อนด้วย (Heated Tube) อากาศที่ผ่านมาจะถูกควบคุมอุณหภูมิให้คงที่ ทำให้การหายใจดีขึ้น สำหรับผู้มีแนวโน้มเป็นภูมิแพ้อากาศ
4. หน้ากาก CPAP Mask เมื่ออาการถูกอัดและส่งผ่านท่อนำแล้วจะมายังหน้ากากเครื่องช่วยหายใจ หน้ากากทำหน้าที่ 2ส่วน คือเป็นส่วนครอบติดกับร่างกายเพื่อนำอากาศ O₂ เข้า และระบายอากาศ CO₂ ออกนอกหน้ากาก ใบหน้าของแต่ละคนไม่เท่ากัน พฤติกรรมการนอนก็แตกต่าง ควรเลือกหน้ากากให้เหมาะสมกับตัวเองทั้งแบบ และ ขนาด โปรดปรึกษาผู้จำหน่าย วิธีการเลือกหน้ากาก
5. ส่วนเพิ่มเติมอื่นๆ (Optional) เช่น หลายกรณีใช้ CPAP ร่วมด้วยกับเครื่องผลิต Oxygen Concentrator แทนที่จะอัดอากาศจากห้องนอนก็ต่อสายออกซิเจนเข้าด้วย | นอกจากนั้น CPAP หลายตัวสามารถทำงานร่วมกับ Oximeter เพื่อวัดปริมาณ Oxygen, Heart Rate เป็นต้น

CPAP ทำงานอย่างไง? รักษานอนกรน หยุดหายใจ OSA?

CPAP เป็นเครื่องสร้างแรงดันอากาศเพื่อเปิดทางเดินหายใจที่ถูกปิดกั้นอยู่ ให้อากาศไหลเข้าสู่ปอดได้

1. CPAP สร้างแรงดันต่อเนื่อง ส่งอากาศเข้าสู่หน้ากาก
2. ร่างกายหายใจเข้า จากปกติที่มีภาวะ OSA แรงดันจะช่วยเปิดทางเดินหายใจส่วนบนให้กว้างขึ้น
3. Inhale อากาศสามารถไหลเข้าสู่ปอด ปอดได้รับออกซิเจน นำไปสู่กระบวนการเติมออกซิเจนเข้าเลือด และ เปลี่ยนคาร์บอนไดออกไซด์ ออกมาเมื่อหายใจออก
4. Exhale ปอดดันอากาศที่มี CO₂ ออกมาที่หน้ากาก หน้ากากที่รูพรุนให้ Exhale ระบายออกที่จุดนี้
5. ดำเนินการในส่วนที่ 1-4 ตามลำดับต่อไปเรื่อยๆ

CPAP ช่วยรักษาอาการ OSA หยุดหายใจขณะหลับโดยตรง และมีผลทางอ้อมคือ รักษาอาการนอนกรน, อาการอ่อนเพลียง่วงระหว่างวัน เนื่องจาก Oxygen ต่ำขณะหลับ รักษาร่างกายในระยะยาว เช่น ความดันสูง, เบาหวาน โรคทางประสาทสมอง นอกจากการรักษาอาการ OSA ด้วย CPAP แล้วยังมีทางเลือกอื่น เช่น การลดน้ำหนัก, การใช้เครื่องมือทางทันตกรรมใส่ตอนนอน, การผ่าตัดเล็ก (เนื้อเยื้อกระดูกอ่อน) ผ่าตัดใหญ่ (กราม) เป็นต้น

ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือ การทำ Sleeptest เพื่อระบุถึงปัญหาต่อไป

Mask หน้ากาก CPAP มีกี่แบบ?

• Full Mask – หน้ากาก CPAP ชนิดชนิดครอบปากและจมูก ชนิดนี้มีโอกาศเกิดลมรั่วน้อยที่สุด แต่อาจจะทำให้อึดอัด เหมาะสำหรับผู้มีพฤติกรรม นอนอ้าปาก ผู้สูงอายุ
• Nasal Mask – หน้ากากเครื่องช่วยหายใจ แบบครอบจมูก วัสดุซิลิโคนนิ่ม สบายกว่าการใช้งาน Full Mask แต่ก็มีโอกาสรั่วของอากาศ แนะนำสำหรับผู้ใช้ครั้งแรก
• Nasal Pillows – หน้ากากแบบหมอดรองจมูก เป็นซิลิโคนรองอยู่ใต้จมูก มีรู2รูเข้าจมูมเลย แบบนี้จะสัมผัสกับร่างกายน้อยที่สุด (สบายสุด) ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับพฤติกรรมการใช้งาน สบายแต่อาจแลกมาด้วยการรั่วขณะพลิกตัว

สำหรับผู้ที่สนใจอ่านเรื่องหน้ากาก สามารถอ่านตัวเต็มได้ที่นี่ CPAP Mask 3ชนิดเลือกอย่างไง? ข้อดี-เสีย หน้ากากเครื่องช่วยหายใจ

Q&A ปัญหาที่พบบ่อยสำหรับผู้ใช้เครื่อง CPAP

Posted: November 13, 2025

หากคุณพึ่งเริ่มใช้เครื่อง CPAP อาจต้องใช้เวลาในการปรับตัวและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการนอนใหม่ แต่การทำตามการบำบัดอย่างสม่ำเสมอและใช้หน้ากากอย่างถูกต้องจะส่งผลดีต่อการนอนหลับและทำให้การนอนหลับมีคุณภาพที่ดีมากขึ้น วันนี้ทาง Elife เลยทำการรวบรวมปัญหาต่างๆที่มักพบในระหว่างการใช้เครื่อง CPAP และวิธีแก้ที่ตรงจุดมาให้แล้ว! ใช้เครื่อง CPAP แล้วรู้สึกอึดอัด หายใจลำบากเมื่อเริ่มใช้เครื่อง มีอาการปากแห้งหรือคอแห้งหลังตื่นนอน มีรอยแดงหรือเจ็บบริเวณที่หน้ากากสัมผัส มีลมรั่วจากหน้ากาก หรือได้ยินเสียงลมดัง ตื่นกลางดึกบ่อยเพราะแรงดันสูง ต้องทำความสะอาดอุปกรณ์บ่อยแค่ไหน ต้องการทราบว่าเมื่อใช้เครื่อง CPAP ไปแล้วได้ผลลัพธ์ที่ดีหรือไม่ Q: ใช้เครื่อง CPAP

ดูแลเครื่อง CPAP ช่วงหน้าฝน ทำยังไงไม่ให้เครื่องชื้น

Posted: November 10, 2025

เมื่อเข้าสู่ฤดูฝน ความชื้นในอากาศสูงขึ้นจนหลายคนอาจไม่ทันสังเกตว่า “เครื่อง CPAP” ที่ใช้ทุกคืนก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน ทั้งจากความชื้นสะสม ฝุ่น และไฟกระชากในช่วงพายุฝน หากไม่ดูแลอย่างถูกวิธี อาจทำให้เครื่องเสียเร็วหรือเกิดเชื้อราในท่อได้ง่าย บทความนี้จะพาคุณมารู้วิธีดูแลเครื่อง CPAP ให้สะอาด ปลอดภัย และใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพแม้ในหน้าฝน เช็กลิสต์ดูแลเครื่อง CPAP หน้าฝน เทน้ำเก่าออกจากถังน้ำ เติมน้ำกลั่นใหม่เท่านั้น (หรือน้ำดื่มทั่วไปหลีกเลี่ยงน้ำแร่) ล้างหน้ากากและท่อด้วยน้ำสบู่อ่อน ๆ หลีกเลี่ยงน้ำยาที่มีแอลกอฮอล์หรือคลอรีน เพราะจะทำให้ยางซิลิโคนกรอบและรั่วได้

จัดมุมเครื่อง CPAP ให้เป็นระเบียบ ด้วยแท่นวางติดผนัง Airsense11

Posted: November 4, 2025

อยากให้มุมเครื่อง CPAP ของคุณดูเรียบร้อย สะอาดตา และใช้งานสะดวกขึ้นไหม? แท่นวาง Airsense 11 CPAP Machine Wall Bracket คือโซลูชันที่ช่วยเปลี่ยนพื้นที่ข้างเตียงให้เป็นระเบียบแบบมืออาชีพ ด้วยดีไซน์ติดผนังที่ประหยัดพื้นที่ ป้องกันเครื่องตกหล่น และช่วยยืดอายุการใช้งานของเครื่อง CPAP ได้อย่างปลอดภัย ไม่ว่าจะใช้ในห้องนอนหรือห้องพักผู้ป่วย แท่นวาง Airsense 11 ช่วยให้การจัดวางเครื่องดูสะอาด เรียบหรู และยังเข้ากับสไตล์การตกแต่งทุกแบบ

ทำไม ResMed P30i ถึงแพงกว่า แต่ขายดีที่สุดในกลุ่มหน้ากาก CPAP ?

Posted: October 29, 2025

คุณรู้ไหม? หัวใจของการใช้เครื่อง CPAP ไม่ใช่แค่เครื่องที่แพง…แต่คือ “หน้ากาก” ที่คุณใส่ทุกคืน ต่อให้เครื่องดีแค่ไหน ถ้าหน้ากากรั่ว ใส่แล้วอึดอัด นอนไม่หลับ การรักษาก็หยุดอยู่แค่นั้น แต่ถ้าเลือกหน้ากากที่ พอดี ใส่สบาย ไม่รั่ว ไม่กวนใจ แรงดันอากาศจะทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ช่วยให้คุณหายใจโล่ง หลับลึก และตื่นเช้ามาพร้อมชีวิตที่สดใสอีกครั้ง  อย่าปล่อยให้ “หน้ากากไม่เหมาะสม” มาหยุดการรักษาของคุณ…เพราะสุขภาพดีอาจอยู่แค่ “หน้ากากที่ใช่” เท่านั้น

CPAP ราคาครึ่งแสน Airsense11 ควรแก่การลงทุนไหม ??

Posted: October 20, 2025

เปิดตัวพร้อมใช้งานในไทยแล้วสำหรับ Airsense11 AutoSet รุ่นใหม่ล่าสุดจากแบรนด์ Resmed มาพร้อมฟังก์ชันการใช้งานที่ครอบคลุมต่อการรักษา และยังขึ้นชื่อว่าเป็น CPAP ที่อัจฉริยะที่สุดในตอนนี้ แต่นอกฟังก์ชันและดีไซน์ที่สวย ทันสมัยแล้วราคาที่เปิดตัวออกมาก็จึ้งใจอยู่เหมือนกันค่ะ แอบเลยครึ่งแสนไปอีก ซึ่งหากเทียบกับรุ่นอื่น ๆ ใน Resmed เองก็ถือว่าราคากระโดดไปไกลมาก แล้วถ้าเรามาดูในมุมความคุ้มค่าจริง ๆ แล้ว Airsense11 เหมาะแก่การลงทุนระยะยาวรึป่าววันนี้อีไลฟ์จะมาสรุปให้ค่ะ Highlight Airsense11 AutoSet